Categorie: Architectuur

Het London Hotel in Kaapstad

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, KaapstadEen reactie plaatsen
Het London Hotel, anonieme kunstenaar, ca. 1850, William Fehr Collection.

In de jaren tachtig van de achttiende eeuw raakte neoclassicistische architectuur in zwang in Kaapstad. De frivole krullen van de barok en de rococo maakten plaats voor pilasters en strakke kroonlijsten. In deze overgangsperiode ontstonden ook de zogeheten dakkamers. Dit waren kamers die boven op de platte daken van stadswoningen werden gebouwd. Er wordt wel beweerd dat ze dienden als uitzichtpunt om de komst van schepen in de baai waar te nemen, maar lang niet alle dakkamers waren op de zee gericht. In totaal werden er een stuk of twaalf huizen gebouwd met een dakkamer. Tegenwoordig zijn er nog twee huizen met een dakkamer: het Martin Melckhuis en het gereconstrueerde Rozenhof. Een van de mooiste verdwenen dakkamerhuizen was het London Hotel aan de Langmarkstraat, vlak bij het Groentemarkplein.

Lees verder “Het London Hotel in Kaapstad” →

Mostert se Meul

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Kaapstad1 reactie
Mostert se Meul na de brand.

Zondagmiddag 18 april 2021 werd Mostert se Meul (of Mostert’s Mill) in Kaapstad slachtoffer van een natuurbrand op de Duivelspiek, de berg aan de oostzijde van de Tafelberg. Door de harde wind kwam brandend as terecht op het rieten dak van de eeuwenoude molen aan de voet van de berg. Al snel stond het hele bouwwerk in lichterlaaie. Nadat de kap in vlammen was opgegaan leunden de wieken nog even op de romp voordat ze te pletter vielen op de grond. De volgende ochtend bleek er vrijwel niets over te zijn van het houten binnenwerk. Tussen het puin op de vloer lagen de molenstenen die tijdens de brand naar beneden waren gekomen. Aan de muur hing nog een zwartgeblakerde brandblusser.

Lees verder “Mostert se Meul” →

Imhoff’s Gift

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, West-KaapEen reactie plaatsen
Het voormalige woonhuis op Imhoff’s Gift, nu het Blue Water Café.

Na de noordwesterstorm van 21 mei 1737 kwamen de Heren Zeventien eindelijk in beweging. Van de retourvloot die voor anker lag in de Tafelbaai waren acht van de tien schepen gezonken. Dit was de zoveelste storm die een ravage aanrichtte in de Tafelbaai. De Heren Zeventien besloten dat VOC-schepen voortaan ’s winters voor anker moesten gaan in de Simonsbaai, aan de andere kant van het Kaapse Schiereiland. Daar hadden ze minder last van de noordwesterstormen.

Lees verder “Imhoff’s Gift” →

Een nieuw VOC-hospitaal in Kaapstad

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, KaapstadEen reactie plaatsen
Het in aanbouw zijnde hospitaal, ca. 1783, Library of Parliament, Kaapstad.

Eindelijk was het zover. Op 2 november 1772 legde gouverneur Joachim Ammema baron van Plettenberg de eerste steen van het nieuwe hospitaal van de VOC in Kaapstad. Het enorme gebouw dat ruimte moest bieden aan 1450 patiënten werd gebouwd ter vervanging van het oude hospitaal aan de Heerengracht uit 1699. Vanwege de hoge sterfte- en ziektecijfers aan boord van VOC-schepen was het een van de belangrijkste gebouwen van de Kaapse verversingspost. De bouw van het nieuwe hospitaal ontwikkelde zich echter tot een gigantisch hoofdpijndossier voor het Kaapse bestuur.

Lees verder “Een nieuw VOC-hospitaal in Kaapstad” →

De drostdy van Graaff-Reinet

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Oost-KaapEen reactie plaatsen
De drostdy van Graaff-Reinet.

In het binnenland van de Oost-Kaap, in een hoefijzervormige bocht in de Sondagsrivier aan de voet van de Sneeuberge ligt Graaff-Reinet. Het prachtige dorp, bekend als de parel van de Karoo, herbergt tal van historische gebouwen. Een daarvan is de elegante Kaaps-Hollandse drostdy in de Kerkstraat, ooit de zetel van het Nederlandse gezag in de regio, maar nu al geruime tijd een hotel.

Lees verder “De drostdy van Graaff-Reinet” →

Café Riche

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Pretoria2 reacties
Café Riche.

Café Riche was het oudste eetcafé van Pretoria. Je kon er, uitkijkend over het Kerkplein, genieten van koffie, een grote verscheidenheid aan lokale en Belgische bieren en verse gerechten als het Boer en Brit-ontbijt, bestaande uit bacon, ham, eieren, boerewors en brood. Het café was vooral in trek bij toeristen en ambtenaren. Het fraaie interieur met versieringen in art-nouveaustijl voerde de gasten terug in de tijd. Café Riche was een welkome plek van ontspanning tussen de banken en overheidsgebouwen rond het plein.

Lees verder “Café Riche” →

Het Paleis van Justitie in Pretoria

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, PretoriaEen reactie plaatsen
Die Paleis van Justisie.

Het Paleis van Justitie aan de noordkant van het Kerkplein in Pretoria is een van de sierlijkste gebouwen van de stad. Op 8 juni 1897 legde president Paul Kruger de hoeksteen. Onder de steen was een kist geplaatst met daarin de grondwet van de Zuid-Afrikaansche Republiek, een exemplaar van alle kranten van het land, een complete set munten van de republiek en kopieën van de bouwtekeningen van het gebouw.

Lees verder “Het Paleis van Justitie in Pretoria” →

De Oude Raadzaal

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, PretoriaEen reactie plaatsen
Die Ou Raadsaal.

In april 2015 was ik met familie op het Kerkplein in Pretoria. Midden op het plein werd hard gewerkt aan een groot hek ter bescherming van het standbeeld van Paul Kruger. We passeerden het nog onvoltooide hek en liepen richting de Oude Raadzaal. Het voormalige parlementsgebouw van de Zuid-Afrikaansche Republiek zag er gesloten uit, maar tot onze verbazing was de deur niet op slot. Binnen werden we verwelkomd door een opgewekte suppoost. Nadat we entree hadden betaald moesten we, zoals gebruikelijk in Zuid-Afrika, onze namen invullen in een gastenboek. Al een paar dagen waren er geen bezoekers geweest. De suppoost verwachtte blijkbaar niemand meer. Zij deed de deur op slot en gaf ons een rondleiding door het prachtige, verlaten gebouw.

Lees verder “De Oude Raadzaal” →

Het Kerkplein in Pretoria

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, PretoriaEen reactie plaatsen
Het Kerkplein in Pretoria in noordwestelijke richting.

Pretoria is de bestuurlijke hoofdstad van Zuid-Afrika. Het is een statige regeringsstad met fraaie architectuur, lommerrijke buitenwijken en brede straten omzoomd door jacaranda’s die in de lente zorgen voor een prachtige paarse gloed. Het historische middelpunt van de stad is het Kerkplein, de plek van waaruit het oorspronkelijke dorpje uitgroeide tot de vierde stad van het land.

Lees verder “Het Kerkplein in Pretoria” →

Een nieuw parlement voor Zuid-Rhodesië

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, ZimbabweEen reactie plaatsen
Het ontwerp van Ernest Berry Webber voor een nieuw parlement van Zuid-Rhodesië.

Midden in Harare, op de hoek van Nelson Mandela Avenue en Third Street, staat het parlement van Zimbabwe. Het werd oorspronkelijk gebouwd in 1895 als een hotel toen Harare nog Salisbury heette. In 1899, na het faillissement van de eigenaren, nam de wetgevende raad van Zuid-Rhodesië er zijn intrek. Daarna werd het gebouw meermalen verbouwd en uitgebreid, maar het bleef een weinig indrukwekkend geheel. Dit was de regering van Zuid-Rhodesië een doorn in het oog, vooral nadat het land in 1923 zelfbestuur had gekregen. In de jaren dertig schreef de regering daarom een ontwerpprijsvraag uit voor een nieuw parlement aan Jameson Avenue (nu Samora Machel Avenue). De voorkeur ging uit naar een symmetrisch gebouw in klassieke stijl met een centrale toren of koepel.

Lees verder “Een nieuw parlement voor Zuid-Rhodesië” →

De hoogste wolkenkrabber van Afrika

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, JohannesburgEen reactie plaatsen
De Leonardo in Sandton is de hoogste wolkenkrabber van Afrika.

In de Johannesburgse buitenwijk Sandton staat sinds kort de hoogste wolkenkrabber van Afrika. De 234 meter hoge Leonardo opende in maart 2020 zijn deuren. De bouw had ruim vier jaar geduurd. Het grootste deel van de 55 verdiepingen is bestemd voor appartementen, een hotel en kantoren. Verder zijn in het gebouw een restaurant, een sportschool, een zwembad, een spa, een crèche en een conferentiecentrum gevestigd. De Leonardo is elf meter hoger dan het Carlton Centre in het centrum van Johannesburg dat 45 jaar lang alle gebouwen van het continent naar de kroon stak.

Lees verder “De hoogste wolkenkrabber van Afrika” →

Het stadhuis van Durban

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, KwaZulu-NatalEen reactie plaatsen
Het stadhuis van Durban met op de voorgrond het monument voor de Durbanse vrijwilligers die sneuvelden tijdens de Boerenoorlog.

Aan de oostzijde van Francis Farewell Square, op de plek waar de handelspost Port Natal in 1824 werd gesticht, staat het Stadhuis van Durban. Het statige gebouw is met zijn 48 meter hoge koepel een prachtig voorbeeld van de edwardiaanse barok.

Lees verder “Het stadhuis van Durban” →

Een huis in Oranjezicht

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, KaapstadEen reactie plaatsen

Eind negentiende eeuw vond een herleving plaats van de Kaaps-Hollandse architectuur. De neo-Kaaps-Hollandse stijl greep terug op de kenmerkende gevels en andere decoratieve elementen van de oorspronkelijke stijl en paste die op een eigentijdse manier toe. Tot aan de Tweede Wereldoorlog was de bouwstijl bijzonder populair in Zuid-Afrika. Niet alleen overheidsgebouwen, treinstations en kerken werden voorzien van Kaaps-Hollandse gevels, maar ook particuliere woningen, zoals dit prachtige huis in Kaapstad dat recentelijk te koop stond voor R10.500.000 (ongeveer €540.000). Het staat op de hoek van de Alexandralaan en de Bo-Oranjestraat in Oranjezicht, een van de mooiste wijken van de stad. Met zijn holbolgevels, schuiframen met luiken en witgepleisterde muren is het een schoolvoorbeeld van de neo-Kaaps-Hollandse stijl.

Lees verder “Een huis in Oranjezicht” →

Een Nederlander op zoek naar koloniaal erfgoed

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Fotografie2 reacties
De Ou Residensie in Graaff-Reinet. De man links is vermoedelijk Jacob Cornelis Overvoorde.

Begin twintigste eeuw ontstond in Nederland voor het eerst brede belangstelling voor het Nederlandse koloniale erfgoed. Dit was vooral te danken aan Jacob Cornelis Overvoorde (1865-1930). Hij was archivaris in Dordrecht en later in Leiden. In beide steden richtte hij een historische vereniging op. In 1899 was hij een van de grondleggers van de Nederlandsche Oudheidkundige Bond. Op eigen kosten, maar voorzien van aanbevelingsbrieven van de ministers van Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en Koloniën, reisde hij in 1910-1911 met zijn vrouw Johanna Overvoorde-Gordon naar Afrika, Azië en Noord-Amerika om in kaart te brengen wat er nog over was van het Nederlandse koloniale erfgoed. Het eerste land dat zij bezochten was Zuid-Afrika.

Lees verder “Een Nederlander op zoek naar koloniaal erfgoed” →

Elim in de Overberg

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, West-KaapEen reactie plaatsen
De hoofdstraat van Elim met aan het einde de Moravische kerk.

Tussen Gansbaai en Bredasdorp, in de West-Kaapse Overberg, ligt het schilderachtige missiedorp Elim. De plaats is in 1824 gesticht op de boerderij Vogelstruyskraal door zendelingen van de Moravische Kerk als een thuis voor bevrijde slaven en Khoikhoi die van hun land waren verdreven. De zendelingen vernoemden het dorp naar de bijbelse oase “met twaalf bronnen en zeventig palmen” (Ex. 15:27) waar de Israëlieten zich na hun uittocht uit Egypte legerden.

Lees verder “Elim in de Overberg” →

De scheve toren van Aberdeen

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Cultuur, Oost-Kaap, Zuidelijk AfrikaEen reactie plaatsen
Luchtfoto van de Nederduitse Gereformeerde kerk van Aberdeen.

Net als in het oude Europa wordt de skyline van veel plaatsen op het platteland van Zuid-Afrika gedomineerd door een kerktoren. De Toringkerk in Paarl is met 57 meter de hoogste van het land. Op de tweede plaats staat de toren van de Nederduitse Gereformeerde kerk van Aberdeen, gelegen in de droge Karoo in de provincie Oost-Kaap.

Lees verder “De scheve toren van Aberdeen” →

Vergenoegd

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, West-Kaap4 reacties
Vergenoegd vanuit de lucht in zuidwestelijke richting.

Op de Kaapse Vlakte, net ten oosten van Kaapstad, ligt het wijnlandgoed Vergenoegd. De eerste eigenaar van Vergenoegd was de vrijburger Pieter de Vos. Hij verkreeg dit stuk land in 1696 en, afgaand op de naam die hij eraan gaf, was hij er tevreden mee. Desondanks verkocht hij het vier jaar later aan Ferdinand Appel wiens weduwe Lavina Cloete het erfde na zijn dood. Het landgoed wisselde binnen de familie nog verschillende keren van eigenaar voordat het in 1772 in bezit kwam van Lavina’s kleinzoon Johannes Nicolaas Colijn.

Lees verder “Vergenoegd” →

Saasveld

On door Douwe van der GaliëninArchitectuur, Kaapstad, West-KaapEen reactie plaatsen
Het landelijke gebied buiten de bebouwde kom van Kaapstad op een litho van John Herschel, 1835. Links in de verte de stad en helemaal rechts de achterkant van Saasveld.

Op moderne kaarten zijn de grenzen van het laat achttiende-eeuwse Kaapstad nog steeds zichtbaar. De Buitengracht, de Buitenstraat en de Buitenkant geven aan tot waar de bebouwing van de nederzetting zich uitstrekte. Daarbuiten, op de hellingen van de Tafelberg lag een gebied met tuinen, boerderijen en landhuizen. Een van die landhuizen was Saasveld op het landgoed De Tuin van Oudtshoorn. Saasveld heeft een opmerkelijke geschiedenis, niet in de laatste plaats omdat het tegenwoordig vijfenzeventig kilometer is verwijderd van zijn oorspronkelijke locatie.

Lees verder “Saasveld” →